prof. dr hab. Agnieszka Kozyra profesor nadzwyczajny

Wydział Orientalistyczny


Dyscyplina naukowa:

filozofia, nauki o kulturze i religii

Zainteresowania badawcze:

1. Filozofia nicości absolutnej Nishidy Kitaro (1870-1945)
2. Filozofia zen
3. Współczesna filozofia Japonii
4. Filozofia buddyjska w Japonii (shingon, tendai, jodo shinshu, jodoshu, shugendo)
5. Religie Japonii
6. Shinto - rodzima religia Japonii
7. Związki zen z Drogą Herbaty (jap. Chado)
8. Religie i kultura popularna Japonii
9. Synkretyzm religijny w Japonii
10. Religie a sztuki walki w Japonii
11. Dialog międzyreligijny buddyzmu i chrześcijaństwa
12. Chrześcijaństwo w Japonii

description of research interests:

1. Nishidy Kitaro's (1870-1945) philosophy of absolute nothingness
2. Philosophy of Zen
3. Contemporary philosophy of Japan
4. Buddhist philosophy of Japan (shingon, tendai, jodo shinshu, jodoshu, shugendo)
5. Religions of Japonii
6. Shinto - indigenous religion of Japan
7. Relations of Zen and the Way of Tea (Jpn. Chado)
8. Religions and popular culture in Japan
9. Religious syncretism in Japan
10.Religions and martial arts in Japan
11. Interreligious dialogue: Buddhism and Christianity
12. Christianity in Japan

Realizowane projekty:

Analiza filozoficznych aspektów oświecenia zen w „wersach z pawilonów herbacianych” (jap. chaseki no zengo) (planowany od 2020)


Celem mojego projektu jest analiza treści i formy „wersów zen z pawilonów herbacianych” (chaseki no zengo) pod kątem wybranych aspektów oświecenia w nawiązaniu do filozofii nicości absolutnej Nishidy Kitarō. Przeprowadzę analizę najbardziej popularnych wersów zen (ok. 150), które jako kaligrafie na zwojach zawieszane były w pawilonach i pokojach herbacianych w Japonii. Wersy te są dowodem na silne związki Drogi Herbaty i zen, wyrażone w teorii „herbata i zen mają jeden smak” (jap. chazen ichimi). W Japonii bardzo dużo osób z różnych przedziałów wiekowych bierze udział w ceremonii herbaty i styka się wtedy z wersami zen, które w formie kaligrafii na zwojach są zawieszone na honorowym miejscu we ozdobnej wnęce (tokonoma).Gospodarz ceremonii herbaty zawsze głośno czyta te wersy dla swoich gości i stara się je skomentować. W Japonii można kupić nie tylko albumy z kaligrafią takich wersów, ale nawet kalendarze. Można powiedzieć, że są to najbardziej popularne nauki zen w Japonii poza klasztorami zen.
Moje nowatorskie podejście będzie polegać na analizie różnych aspektów oświecenia wyrażonych w wersach zen z pawilonów herbacianych na podstawie filozoficznych teorii Nishidy Kitarō. Z tego, co wiem, do tej pory nie powstało takie opracowanie naukowe. W dotychczasowych publikacjach na temat nauk mistrzów zen w języku japońskim zostały zamieszczone różne kōany z komentarzem autora, ale bez próby wprowadzenia klasyfikacji wersów zen pod kątem wyrażonych w nich różnych aspektów oświecenia. Przeprowadzona przeze mnie analiza wersów zen ma umożliwić ich zaklasyfikowanie ze względu na ich główną tematykę, czyli dominujący aspekt oświecenia zgodnie z interpretacją zen w ujęciu Nishidy Kitarō (np. wersy, których autorzy podkreślają, że ‘oświecenie’ nie może oznaczać porzucenia doczesnego świata, gdyż musi być przejawiane „tu i teraz” ). Nowym podejściem będzie również poszukiwanie w wersach z pawilonów herbacianych nawiązań do argumentów polemicznych, uwzględnienie typologii wersów zgodnych z logiką absolutnie sprzecznej samotożsamości oraz klasyfikacja wersów pod względem strategii mistrzów zen w relacji z uczniami.
Oczekiwany wpływ rezultatów mojego projektu na rozwój nauki w dziedzinie filozofii, kulturoznawstwa, religioznawstwa, ze szczególnym uwzględnieniem badań nad zen, będzie polegał na odpowiedzi m.in. na następujące pytania:
1. Jakie aspekty oświecenia zen wyrażają wersy z pawilonów i pokojów herbacianych?
2. Czy można wyróżnić jakiś jeden aspekt oświecenia zen, który najczęściej występuje w tych wersach? Czy są jakieś aspekty, które nie zostały wyrażone w tych wersach lub są wyrażane bardzo rzadko?
3. Czy na podstawie analizy treści tych wersów zen można odpowiedzieć na pytanie, dlaczego uznano je za najbardziej odpowiednie dla Drogi Herbaty?
4. Czy analiza wersów zen z pawilonów herbacianych, które są zgodne z logiką absolutnie sprzecznej samotożsamości wnosi coś do dyskusji na temat logicznych granic ludzkiego poznania, prowadzonej przez filozofów postmodernistycznych?

research projects implemented:

The Analysis of philosophical aspects of Zen Awakening in “verses from Japanese Tea Pavilions” (Jpn. chaseki zengo) (planned from 2020)

The aim of my project is the analysis of various aspects of Zen Awakening that are expressed in Zen verses from Tea Pavilions (Jpn. chaseki no zengo) from the point of view of Nishida Kitarō’s philosophy of Absolute Nothingness. I will analyze the most popular Zen verses (about 150) that were written as calligraphy on the scrolls and hung in Tea ceremony rooms and pavilions in Japan. These verses are the proof that there are close relations between Zen teachings and the Way of Tea (Jpn. sadō) as expressed in the theory of “One taste of Zen and Tea” (Jpn. chazen ichimi). In Japan many people of different ages take part in Tea Ceremony and come across Zen verses on the scrolls hung in the tokonoma, a recessed space in a Tea Pavilion, in which items for artistic appreciation are displayed. The host of the Tea Ceremony always reads out these verses for his guests and tries to explain them. In Japan one can buy not only albums with calligraphy of such verses but also calendars. It can be said that Zen verses from Tea Pavilions are the most popular Zen teaching in Japan outside of Zen monasteries.
My innovative approach will be the analysis of various aspects of the Zen Awakening in Zen verses from Tea Pavilions based on Nishida Kitarō’s philosophical theories. As far as I know, there is no such research so far. Many Japanese scholars wrote commentaries to Zen verses, but they did not try to classify them taking into consideration various aspects of the Zen Awakening. The analysis I am going to conduct will allow for a classification of Zen verses from Tea Pavilions taking into consideration their main theme, i.e. the predominant aspect of the Zen Awakening. (For instance verses which stress that the Zen Awakening does not mean the abandonment of the mundane world and that it should be manifested “here and now”). The new approach is also to search for polemical arguments in Zen verses from Tea Pavilions, to include the typology of verses that comply with the logic of absolutely contradictory self-identity and to classify verses taking into consideration Zen masters’ strategies in relations with disciples.
Expected impact of the research project on the development of science in the field of philosophy, cultural studies, religious studies, especially studies on Zen will be the answers to the following questions:
1. What aspects of Zen Awakening are expressed in verses from Tea Pavilions?
2. Can we distinguish one aspect of the Zen Awakening that is the most often expressed in Zen verses from Tea Pavilions? Are there any aspects of the Zen Awakening that were not expressed at all or are expressed but very seldom?
3. Can the results of the analysis conducted in this project lead to conclusions about the reason why these Zen verses were chosen as appropriate to the Way of Tea?
4. Can conclusions from the analysis of the Zen verses from Tea Pavilions, which comply with the logic of absolute contradictory self-identity, contribute anything to discussion on the logical limits of human cognition conducted by postmodernist philosophers?

USOSweb

Słowa kluczowe:

buddyzm w Japonii, zen, religie Japonii, Chrzescijaństwo w Japonii, shinto, dialog międzyreligijny, współczesna filozofia Japonii, Nishida Kitaro

Słowa kluczowe:

Buddhism in Japan, Zen, Religions of Japan, Christianity in Japan, Shinto, Interreligious dialogue, contemporary philosophy in Japan, Nishida Kitaro

Kontakt:

pokaż


« Wstecz